ماکس کارل ارنست لودویگ پلانک فیزیکدان نظری آلمانی بود که بین سالهای ۱۸۵۸-۱۹۴۷ میزیست. اکتشافات پلانک و معرفی ثابت پلانک در زمینه مکانیک کوانتومی موجب شد که او در سال ۱۹۱۸ جایزه نوبل را از آن خود کند.
ثابت پلانک یک ثابت فیزیکی و شاخصه اصلی فرمولهای ریاضی مکانیک کوانتومی است. این ثابت رفتار ذرات و امواج در مقیاس اتمی و جنبه ذرهای نور را توصیف میکند.
ماکس پلانک در سال ۱۹۰۰ در فرمول دقیقی که برای توزیع تابش ساطع شده توسط یک جسم سیاه یا جذب کننده کامل انرژی تابشی ارائه داد این ثابت را معرفی کرد.
اهمیت ثابت پلانک در این است که نشان میدهد، تابشی مانند نور در بستههای انرژی گسسته یا کوانتومی تابش، منتقل و یا جذب میشود و میزان انرژی بستههای تابش به فرکانس و مقدار ثابت پلانک بستگی دارد.
انرژی E هر کوانتوم یا هر فوتون برابر با ثابت پلانک ضربدر فرکانس تابشی است که با حرف یونانی ν نمایش داده میشود، به عبارت ساده E=hν است.
در اواخر دهه ۱۸۰۰ فیزیک با یک بحران روبرو شد. فیزیکدانان در تلاش بودند تا ارتعاشات اتمی را مدل کنند اما چیزی که به دست میآمد با واقعیت سازگاری نداشت. تمام چیزی که در آن زمان میدانستند این بود که مدل کردن ارتعاشات اتمی باید شکل خاصی داشته باشد.
این مشکلی بود که ماکس پلانک حل کرد. فیزیکدانان قبل از او تصور میکردند که ارتعاشات اتمی پیوسته است، یعنی این ارتعاشات میتواند در هر فرکانسی رخ دهد. ولی پلانک فرض کرد كه اتمها فقط در فرکانسهای خاصی كه مضربی از فرکانسهای پایه هستند ارتعاش میکنند که او این فرکانسهای پایه را h می نامند.
فرض پلانک واقعاً عجیب بود ولی در مورد مسئله او کار کرد. با توجه به این مدل به نظر میرسد که اتمها (و بسیاری از موارد دیگر) فقط میتوانند مقادیر خاصی را به خود اختصاص دهند. به این ویژگی در فیزیک کوانتیدگی کمیت میگوییم.
اکتشاف پلانک باعث شروع تحقیقات در زمینه جدیدی از فیزیک به نام مکانیک کوانتومی شد. این ثابت بعدها به نام خود او نامگذاری شد و به معنای واقعی بیانگر کلمه کوانتوم در مکانیک کوانتومی است.